Cập nhật thực trạng chuyển đổi số nông nghiệp tại Việt Nam

Chuyển đổi số nông nghiệp là giải pháp giúp Việt Nam giải quyết những hạn chế  như năng suất thấp, chất lượng sản phẩm không đồng đều và phát triển ngành nông nghiệp bền vững. Vậy, thực trạng chuyển đổi số nông nghiệp hiện nay như thế nào? Cùng Viecngay.vn tìm hiểu trong bài viết chia sẻ kinh nghiệm hôm nay nhé.

Chuyển đổi số nông nghiệp là gì?

Chuyển đổi số nông nghiệp (Digital Transformation in Agriculture) là quá trình áp dụng và tích hợp các công nghệ số hóa vào các khía cạnh của ngành nông nghiệp. Mục đích của chuyển đổi số là nhằm cải thiện hiệu suất sản xuất, quản lý tài nguyên, tăng cường năng suất, và cải thiện cuộc sống của người nông dân. 

Quá trình này bao gồm sự sử dụng các công nghệ như Internet of Things (IoT), trí tuệ nhân tạo (AI), khoa học dữ liệu, máy học, cảm biến thông minh, phân tích dữ liệu để thu thập, xử lý và phân tích thông tin về nông trường.

Chuyển đổi số nông nghiệp có thể áp dụng trong các lĩnh vực khác nhau

Chuyển đổi số nông nghiệp có thể áp dụng trong các lĩnh vực khác nhau

Thực trạng chuyển đổi số nông nghiệp tại Việt Nam

Theo một báo cáo từ Cisco & IDC về tình hình tăng trưởng số hóa của doanh nghiệp nhỏ và vừa tại khu vực châu Á - Thái Bình Dương, số liệu thể hiện một thực trạng đáng chú ý về tầm quan trọng của chuyển đổi số. Khoảng 3% doanh nghiệp chỉ đánh giá chuyển đổi số chưa thực sự quan trọng trong hoạt động kinh doanh của họ. 

Ngược lại, 62% doanh nghiệp đang kỳ vọng rằng việc chuyển đổi số sẽ tạo ra cơ hội mới cho việc phát triển sản phẩm và dịch vụ. Một điểm đáng mừng là 56% doanh nghiệp đã nhận thấy rằng sự cạnh tranh đang thay đổi và chuyển đổi số đã hỗ trợ họ trong việc thích nghi với thách thức này. 

Tuy nhiên, thực tế tại Việt Nam là một hình ảnh khác. Trong số doanh nghiệp tại đây, đặc biệt là 98% doanh nghiệp nhỏ và vừa, nhận thức về vai trò của chuyển đổi số trong cuộc Cách mạng Công nghiệp 4.0 vẫn chưa đầy đủ và chính xác.

Với chỉ 31% doanh nghiệp ở giai đoạn đầu của quá trình chuyển đổi số, và 53% đang trong giai đoạn quan sát, thực tế tại Việt Nam cho thấy sự chậm trễ trong việc thích nghi với chuyển đổi số. Mặc dù đã có một số nỗ lực, chỉ có 3% doanh nghiệp đã hoàn thiện cơ bản quá trình này.

Đối diện với thực tế này, các doanh nghiệp trong lĩnh vực nông nghiệp của Việt Nam đang phải đối mặt với những rào cản cụ thể trong quá trình chuyển đổi số. Ví dụ như:

  • 17% doanh nghiệp đối mặt với thiếu hụt kỹ năng số và nhân lực.

  • 16.7% thiếu một nền tảng công nghệ thông tin đủ mạnh để thực hiện chuyển đổi số.

  • 15.7% gặp thách thức về tư duy và văn hóa kỹ thuật số trong doanh nghiệp.

Thực trạng chuyển đổi số trong ngành nông nghiệp tại Việt Nam còn đang ở giai đoạn phát triển. Sự nhận thức, thích nghi của các doanh nghiệp vẫn đang trong quá trình hình thành và điều chỉnh để đối mặt với những thách thức, cơ hội trong tương lai.

Chuyển đổi số trong ngành nông nghiệp tại Việt Nam còn đang ở giai đoạn phát triển

Chuyển đổi số trong ngành nông nghiệp tại Việt Nam còn đang ở giai đoạn phát triển

Xu hướng chuyển đổi số nông nghiệp trong tương lai

Theo khảo sát của Tập đoàn Công nghệ IBM, đại dịch COVID-19 đã tác động mạnh mẽ, đẩy nhanh quá trình chuyển đổi số ở mọi lĩnh vực. Điều này chứng tỏ tầm quan trọng của chuyển đổi số và những tiến bộ khoa học kỹ thuật liên quan.

Trong bối cảnh này, nông nghiệp Việt Nam cũng đang chứng kiến một loạt xu hướng chuyển đổi số đáng chú ý:

Kết nối Internet và 5G định hình tương lai nông nghiệp (IoT)

  • Mạng 5G sẽ thay thế 3G, 4G, tạo ra thay đổi đáng kể trong hoạt động kinh doanh.

  • Doanh nghiệp nông nghiệp kỳ vọng ứng dụng Internet và 5G để cải thiện quản lý và tăng cường hiệu suất.

 Tạo sự đột phá qua công nghệ 5G

  • Công nghệ 5G mang lại kết nối tốc độ cao, an toàn và khả năng truyền phát nội dung cao cấp.

  • Ứng dụng công nghệ 5G trong nông nghiệp hứa hẹn loại bỏ kết nối vật lý, tạo ra trải nghiệm giải trí mới.

Tiềm năng cách mạng thông tin và an ninh mạng

  • Sự phổ biến của làm việc từ xa và kết hợp làm việc tạo ra tình hình mới về an ninh mạng.

  • Tổ chức nông nghiệp tại Việt Nam đang tăng cường an ninh thông tin thông qua Big Data và trí tuệ nhân tạo.

Tiến xa trên Điện toán đám mây (Cloud Computing)

  • Điện toán đám mây giúp nâng cao hiệu suất vận hành và quản lý dữ liệu trong ngành nông nghiệp.

  • Việc sử dụng điện toán đám mây trong quá trình chuyển đổi số sẽ thúc đẩy tiến bộ.

Tự động hóa hoạt động nông nghiệp

  • Xu hướng tự động hóa (BPA) trong kinh doanh đang được áp dụng để tối ưu hoá quy trình làm việc.

  • Nông nghiệp cũng sẽ hưởng lợi từ sự tự động hóa để cải thiện hiệu suất và trải nghiệm khách hàng.

Nông nghiệp Việt Nam cũng đang có các xu hướng chuyển đổi số đáng chú ý

Nông nghiệp Việt Nam cũng đang có các xu hướng chuyển đổi số đáng chú ý

Lợi ích của chuyển đổi số nông nghiệp

Chuyển đổi số trong lĩnh vực nông nghiệp Việt Nam mang lại sự cải thiện đáng kể trong khả năng ứng phó với những thách thức và thúc đẩy sự phát triển bền vững, Ví dụ như một số lợi ích sau đây:

Giảm thiểu rủi ro từ biến đổi khí hậu

Nông nghiệp Việt Nam hiện đang phải đối mặt với tác động nặng nề từ biến đổi khí hậu như bão lũ, dịch bệnh, thiếu nước và mất mùa. Điều này làm giảm năng suất, chất lượng sản phẩm đầu ra của nông nghiệp. Khi áp dụng chuyển đổi số như sử dụng công nghệ Data Analytics để phân tích dữ liệu về khí hậu sẽ giúp cảnh báo rủi ro sớm, cho phép người nông dân đưa ra biện pháp ứng phó kịp thời.

Tìm hiểu thêm: Xuất khẩu lao động Canada - Cơ hội hay thách thức cho người lao động?

Kết nối trực tiếp giữa nông dân và người tiêu dùng

Chuyển đổi số cũng tạo cơ hội cho nông dân và người mua tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp trực tiếp, giảm sự phụ thuộc vào thương lái. Ví dụ như trong dịch COVID-19, sàn thương mại điện tử giúp tăng khả năng tiếp cận thị trường và thúc đẩy tiêu thụ sản phẩm nông sản.

Tối ưu hóa năng suất lao động

Chuyển đổi số giúp công nghệ 4.0 được áp dụng để tự động hóa quy trình sản xuất, giảm sự tốn công và tăng hiệu suất. Sự hiện diện của các thiết bị thông minh và điều khiển từ xa cũng giúp nâng cao hiệu quả sản xuất và giảm lượng lao động cần thiết.

Tìm hiểu thêm: 8 tỉnh có nhu cầu tuyển dụng việc làm không cần bằng cấp cao

Tăng cường chất lượng sản phẩm nông nghiệp

Ví dụ như ứng dụng Big Data và công nghệ sinh học trong chuyển đổi số giúp phân tích dữ liệu môi trường và cây trồng. Nhờ thông tin chính xác, nông dân có thể quản lý tốt hơn về lượng phân bón, thời gian canh tác và phụ thuốc bảo vệ thực vật, tạo ra sản phẩm chất lượng cao hơn.

Chuyển đổi số trong nông nghiệp mang đến nhiều đóng góp cho nền kinh tế

Chuyển đổi số trong nông nghiệp mang đến nhiều đóng góp cho nền kinh tế

Những hoạt động trong chuyển đổi số nông nghiệp

Chuyển đổi số trong lĩnh vực nông nghiệp Việt Nam bao gồm các hoạt động áp dụng công nghệ và thay đổi phương thức quản lý, nhằm nâng cao hiệu quả sản xuất và kết nối trong hệ thống nông nghiệp. Một số hoạt động phổ biến trong chuyển đối số nông nghiệp như sau:

Áp dụng công nghệ trong canh tác nông nghiệp

Áp dụng các công nghệ hiện đại trong quá trình canh tác là hoạt động phổ biến khi ngành nông nghiệp chuyển đổi số. Ví dụ như:

  • IoT và Cảm biến cánh đồng: Sử dụng cảm biến và IoT để giám sát cây trồng, tự động tưới nước và cung cấp dưỡng chất theo sự điều khiển của người trồng.

  • Học máy và Phân tích: Sử dụng học máy và phân tích dữ liệu để dự báo xu hướng trong tương lai, giúp nông dân lựa chọn loại cây trồng phù hợp, canh tác hiệu quả hơn.

  • Máy bay không người lái (MBKNL): Sử dụng MBKNL để giám sát cây trồng, phun thuốc bảo vệ thực vật, xác định chất lượng đất cũng như mô hình hóa cây trồng.

Áp dụng công nghệ trong canh tác là một hoạt động chuyển đổi số phổ biến

Áp dụng công nghệ trong canh tác là một hoạt động chuyển đổi số phổ biến

Liên kết chuỗi giá trị trong chuyển đổi số

Bên cạnh áp dụng các ứng dụng công nghệ, chuyển đổi số nông nghiệp cũng được biểu hiện bởi các hoạt động theo chuỗi giá trị. Ví dụ như:

  • Liên kết các thành phần của hệ sinh thái nông nghiệp theo chuỗi giá trị, tạo sự tương tác và thúc đẩy trung tâm phát triển giải pháp công nghệ.

  • Kết nối người dân, doanh nghiệp, cơ quan quản lý nhà nước với thị trường để tạo môi trường kết nối ứng dụng hiệu quả.

Tìm hiểu thêm: Có bằng cấp 3 thì làm nghề gì? Cơ hội thăng tiến như thế nào?

Thay đổi phương thức quản trị hoạt động nông nghiệp

Chuyển đổi số cũng giúp quá trình quản trị các hoạt động nông nghiệp được trở nên hiệu quả hơn. Những hoạt động chuyển đổi số trong quản trị ví dụ như:

  • Số hóa quy trình sản xuất và quản lý, từ sản xuất đến phân phối, để tăng hiệu quả và minh bạch.

  • Tối ưu công tác hành chính và nhân sự thông qua sử dụng phần mềm quản trị, kết nối dữ liệu và làm việc từ xa.

  • Áp dụng các công nghệ kỹ thuật mới trong canh tác để nâng cao năng suất và hiệu quả.

Chuyển đổi số đi kèm với thay đổi phương thức quản trị hoạt động nông nghiệp

Chuyển đổi số đi kèm với thay đổi phương thức quản trị hoạt động nông nghiệp

Một số giải pháp chuyển đổi số nông nghiệp

Một số giải pháp chuyển đổi số nông nghiệp mà bạn có thể tham khảo như sau:

Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực

Chuyển đổi số trong nâng cao nguồn nhân lực cho nông nghiệp bao gồm những giải pháp như:

  • Xây dựng chính phủ điện tử và chuyển đổi số: Cải thiện quản lý và thực hiện chính sách chuyển đổi số nông nghiệp thông qua hệ thống chính phủ điện tử.

  • Đào tạo và khuyến khích: Đào tạo chuyên gia chuyển đổi số trong nông nghiệp, khuyến khích doanh nghiệp và người trẻ tham gia.

  • Truyền thông và tổ chức đào tạo: Tổ chức khóa đào tạo, tập huấn cho nông dân để nâng cao kiến thức về kỹ năng công nghệ.

  • Kết nối và hợp tác: Kết nối hội Phụ nữ, hội Nông dân và hợp tác xã để hỗ trợ lẫn nhau trong việc áp dụng công nghệ.

Tìm hiểu thêm: Làm công nhân ở đâu lương cao - 5 khu công nghiệp lớn ở Việt Nam

Giải pháp chuyển đổi số về đất đai

Đối với chuyển đổi số về đất đai sẽ có những giải pháp như sau:

  • Tập trung đất đai: Khuyến khích tập trung đất để sản xuất nông nghiệp, tạo hiệu quả sản xuất.

  • Ứng dụng công nghệ: Áp dụng công nghệ GIS, theo dõi đất môi trường để cải thiện khai thác đất trong nông nghiệp.

  • Liên kết địa phương: Chính quyền địa phương tham gia liên kết và hợp đồng chuyển nhượng đất giữa nông dân, doanh nghiệp.

Các giải pháp chuyển đổi số đất đai được áp dụng nhiều trong nông nghiệp

Các giải pháp chuyển đổi số đất đai được áp dụng nhiều trong nông nghiệp

Giải pháp về vốn đầu tư

Để giúp người nông dân, doanh nghiệp có thể tiếp cận nguồn vốn đầu tư hiệu quả hơn sẽ có những giải pháp như sau:

  • Kế hoạch phát triển ngành: Công bố kế hoạch phát triển ngành nông nghiệp để thu hút đầu tư và phát triển. Xây dựng thêm các chính sách hỗ trợ thu hút vốn đầu từ FDI cho ngành.

  • Đơn giản hóa thủ tục: Giảm thủ tục, tăng cường cấp phép cho doanh nghiệp ứng dụng công nghệ. Đảm bảo doanh nghiệp và người nông dân có thể tiếp cận nguồn vốn dễ dàng hơn.

  • Hỗ trợ nông dân: Hỗ trợ lập kế hoạch kinh doanh và cung cấp nguồn vốn cho nông dân.

Tìm hiểu thêm: Top 7 khu công nghiệp lớn nhất miền Bắc tiềm năng phát triển cao

Xây dựng nền tảng cơ sở dữ liệu

Chuyển đổi số nông nghiệp cũng áp dụng thêm các nền tảng dữ liệu khác, ví dụ như:

  • Thay đổi thói quen ghi chép: Thay đổi thói quen ghi chép bằng cách số hóa thông qua thiết bị điện tử.

  • Tổng hợp dữ liệu: Tổng hợp dữ liệu liên quan đến môi trường, đất đai, thị trường để xây dựng cơ sở dữ liệu khoa học đồng bộ.

  • Hệ thống quan sát: Xây dựng hệ thống quan sát, giám sát tích hợp trên không và mặt đất để hỗ trợ các hoạt động nông nghiệp.

Chuyển đổi số sẽ đi kèm với xây dựng cơ sở dữ liệu

Chuyển đổi số sẽ đi kèm với xây dựng cơ sở dữ liệu

Hy vọng với bài viết ngày hôm nay, bạn đã hiểu hơn về thực trạng chuyển đổi số nông nghiệp tại Việt Nam. Bên cạnh đó, để biết thêm thông tin chi tiết về các xu hướng, cơ hội việc làm và tin tức liên quan, hãy truy cập ViecNgay.vn - nguồn thông tin đáng tin cậy cho mọi người đang quan tâm đến ngành nông nghiệp, lao động phổ thông. Viecngay.vn luôn cập nhật những thông tin mới nhất để giúp bạn nắm bắt được cơ hội việc làm và thách thức của ngành nông nghiệp hiện nay.